Hypnose occult?
Een antwoord op de bezwaren
vanuit evangelische hoek op
hypnose en hypnotherapie.
Door: Joop Burgerhout
Inleiding
Er is in de afgelopen jaren binnen de evangelische wereld heel wat gezegd over hypnose. Graag wil ik op deze plek ingaan op de bezwaren die te lezen zijn in publicaties van onder andere Willem Ouweneel, Gerard Feller, Rianne van de Smitte en het echtpaar Bogdan.
Dit artikel begint met een omschrijving van hypnose en zal daarna ingaan op de bezwaren van bovengenoemde auteurs. De basis van de bezwaren is enerzijds de praktijk en anderzijds bijbelse teksten die vrijwel allemaal terug te voeren zijn op Deuteronomium 18: 10-12. Wat zeggen die eigenlijk? Aan het eind zal een conclusie geformuleerd worden.
Wat is hypnose?
Hypnose is een woord, afkomstig uit het Grieks (‘o hypnos = de slaap). Het tellen van schaapjes om in slaap te vallen, is een (weliswaar beroerde) hypnosetechniek, maar als het tellen van schaapjes gepaard gaat met een monotone, enigszins zware stem die zegt … hoe meer schaapjes je telt, hoe dieper je slaap zal zijn … dan wordt het al een stuk moeilijker om je ogen open te houden.
In de afgelopen tweehonderd jaar zijn er goede manieren ontwikkeld om personen vrij snel zodanig te laten ontspannen dat ze zich niet laten afleiden door de buitenwereld en zich kunnen richten op hun eigen gedachten en gevoelens. Die ontspanning met als doel het gericht zijn op het eigen innerlijke proces is het wezen van hypnose.
Binnen de wereld van hypnose moet onderscheid gemaakt worden tussen de zogenaamde hypnotherapie, toneelhypnose en massahypnose.
Hypnotherapie
Hypnotherapie is psychotherapie, waarbij een hypnosetechniek gebruikt wordt. In de zorg wordt door diverse behandelaars hypnose toegepast. In Nederland is een aantal tandartsen die gebruik maken van ontspanningsoefeningen, zodat hun patiënten wat meer rust hebben in de tandartsstoel. Psychologen benutten hypnose bij de behandeling van o.a. angstklachten, zoals fobieën, en psychotrauma.
De werking van hypnose is vrij simpel: de patiënt wordt door een techniek in een ontspannen fase gebracht, hij of zij is zich bewust van de omgeving, maar kan zich daarvoor afsluiten, en hij kan zich volledig richten op zijn eigen probleem. De behandelaar geeft altijd aan dat de patiënt volledig eigenaar is van zijn eigen gedachten en gevoelens. Wat de patiënt niet wil zal ook niet gebeuren.
In de medische wereld kunnen met farmaceutische middelen soms vergelijkbare rusteffecten bereikt worden. Het gaat dan om sedatieve medicijnen, die rustgevend en angstwerend zijn. De bekendste zijn oxazepam, fentanyl en medicinaal lachgas. Bij ernstige psychotraumata is onder andere LSD toegediend. Professor Bastiaans (1917 – 1997) heeft patiënten die de kampen hebben overleefd daarmee geholpen[1].
In schril contrast met de medische hypnose staat de toneelhypnose, die vooral het vermaak centraal heeft staan:
Toneelhypnose
Toneelhypnotiseurs zijn zeer bekwame vakmensen: zij beheersen technieken tot in de finesses. Hun vakmanschap staat buiten kijf. Hun doel is evenwel het publiek te vermaken. De ontspanning die zij beogen heeft met de hypnotherapie gemeen dat zij gericht is op het innerlijke proces, maar de toneelhypnotiseur heeft tijdens de inductie (het proces om tot ontspanning te komen) een boodschap ingebouwd, namelijk dat de persoon op commando zich niet alleen volledig afsluit van de buitenwereld, maar ook orders aanneemt van de hypnotiseur. De mensen die op het podium staan hebben bewust toegestaan dat tijdens de hypnose hun wil ondergeschikt is aan die van hypnotiseur.
Intermezzo: massahypnose
Massahypnose is een woord dat wel gebruikt wordt voor sociologische processen. Onder bepaalde omstandigheden kunnen grote massa’s na het beluisteren van een spreker extatisch gedrag gaan vertonen. Voorbeelden vindt men in Duitsland dat door de toespraken van Adolf Hitler veranderde in een moordmachine. De magistrale rede “I have a dream” van Martin Luther King inspireerde miljoenen mensen, en werkt tot op de dag van vandaag hypnotiserend.
Collectieve hallucinaties zijn bekend in de psychiatrie, maar wat moeten we aan met de Middeleeuwen toen iedereen heksen zag? Hoe zit het in Nederland anno 2015 als de helft van de bevolking gekluisterd zit aan de televisie, te kijken naar De Wereld Draait Door, Boer Zoekt Vrouw en dergelijke. Is dat ook een vorm van massahypnose? En zo ja, wie is de hypnotiseur?
Tussengebied: waarheidsvinding?
In de jaren tachtig en negentig zijn veel misverstanden ontstaan door het idee dat het onderbewuste niet kan liegen. Tijdens behandelingen van psychologen en psychiaters kregen patiënten spontaan afschuwelijke, vaak seksueel geladen en soms incestueuze beelden. Freud had dit verschijnsel al in 1895 beschreven. In eerste instantie meende hij dat de spontane beelden wezen op plaatsgevonden hebbende misstanden, in tweede instantie heeft hij aangegeven dat de beelden op fantasie berusten. Vele jaren later veranderde dat. De aanleiding was het in 1983 verschenen, opzienbarende proefschrift van Nel Drayer, waarin zij cijfers liet zien. In Nederland bleek 1 op de 3 vrouwen seksueel mishandeld te zijn, en 1 op de 7 had incestueuze ervaringen. Deze cijfers bleken voor de gehele westerse wereld te gelden. Onder andere naar aanleiding van deze cijfers werd hypnotherapie erg populair. Wellicht zouden de onbestemde gevoelens te maken kunnen hebben met verdringingen, was de aanname van menig psycholoog en gedragskundige: als je je niet lekker voelt, en je kan je niet herinneren dat je misbruikt bent, dan duidt dat op verdringing en verdringing duidt op misbruik. Met hypnose zouden de herinneringen dan wel omhoog gehaald kunnen worden. De jaren 80 en 90 van de vorige eeuw waren dan ook de hoogtijdagen van de hypnotherapie en vooral van de hypnotherapeuten. Het onderbewuste kan niet liegen en daarom werden duizenden vaders en broers aangeklaagd en vervolgd. Naar nu blijkt soms ook ten onrechte.
Heden ten dage huldigt men de opvatting dat het onderbewuste niet accuraat is in het weergeven van feiten, en dat hypnose geen middel is om tot waarheidsvinding te komen.
In deze jaren zijn overigens ook andere vreemde uitwassen tot grote bloei gekomen. Onder hypnose zeiden patiënten door ‘aliens’ en buitenaardse wezens ontvoerd te zijn geweest, en dat zij zichzelf terugzagen in vorige levens.
Alles kan gebeuren in de menselijke geest, als het maar niet gepresenteerd wordt als feitelijke waarheden. Het is geen wonder dat er bezwaren leven tegen hypnose. Daarover gaan de volgende paragrafen, waarbij de nadruk ligt op bezwaren van gelovigen, in casu de evangelischen:
Bezwaren tegen hypnose:
Er zijn heel veel bezwaren en zo mogelijk nog veel meer vooroordelen over hypnose. Hier beperken we ons tot de bezwaren die vooral in de evangelische kringen leven. De bezwaren zullen verdeeld worden in algemeen praktische bezwaren, diverse bezwaren van algemene aard en de bezwaren die gebaseerd zijn op Bijbelpassages. De lezer zal merken dat hypnose nagenoeg steeds als occult wordt bestempeld. Occult heeft een neutrale betekenis (verborgen), maar bij de evangelische christenen wordt het occulte gedefinieerd als een element van het rijk van de Satan.
Praktische bezwaren
De mensen die bezwaren hebben tegen hypnose zijn integer. Wie de boeken leest van Ouweneel, Feller of Van der Smitte kan alleen maar concluderen dat ze oprecht zijn in hun zorgen. Ze waarschuwen, maar het is goed om hun bezwaren te onderzoeken. In Nederland is sinds 30 jaar stichting Promise, onder de bezielende leiding van de al in de inleiding genoemde Gerard Feller, actief. De stichting geeft cursussen, houdt lezingen en publiceert. Zij heeft als doelstelling het waarschuwen tegen in haar ogen duivelse stromingen binnen de gezondheidswereld.
In het boekje “Ontmasker de duisternis” staat een hoofdstukje dat gaat over therapiekeuze en waaraan een verantwoorde, christelijke keuze moet voldoen[2]. Het komt erop neer
– dat we niet moeten vertrouwen op geneesmiddelen en methoden, maar dat we de middelen in dankzegging in ontvangst moeten nemen;
– dat de behandelmethode niet gebaseerd mag zijn op een on-Bijbelse filosofie, waaronder alle oosterse behandelmethoden en de moderne psychotherapieën vallen;
– dat de persoon van de therapeut vertrouwen moet genieten, maar dat het gevaar er is dat hij de plaats van Christus gaat innemen;
– dat de therapeut, als hij naast een geaccepteerde methode ook een niet-Bijbelse methode hanteert, vermeden moet worden;
– dat de therapeut bij het stellen van een diagnose alleen gebruik mag maken van rationele zaken, en niet van intuïtie, omdat hij zich daarmee openstelt voor het occulte;
– dat als de patiënt ontvankelijk gemaakt moet worden om een behandeling succesvol te ondergaan, door bijvoorbeeld medicijnen of hypnose, dat dat dan niet juist is. “Alles waar we in de geestelijke wereld ons vertrouwen stellen buiten Christus zal ons ziek maken”, aldus Gerard Feller.
In 1995 bestempelt Feller hypnose als een occulte techniek[3]. Volgens hem is het mogelijk om in hypnotische staat suggesties te ontvangen die in de normale bewuste staat afgewezen worden, maar in hypnose worden geaccepteerd. Hij citeert verder een aantal autoriteiten, zoals
– de psychiater Fuller Torney die hypnose ziet als een vorm van genezing door geloof – en omdat dat niet het christelijke geloof is, het occult is;
– een niet genoemde therapeut die stelt dat onder hypnose details van de geboorte kunnen worden gegeven. Volgens Feller kan dat niet, omdat het brein daartoe niet in staat is. Dat wijst op satanische beïnvloeding;
– dr. Willem Ouweneel die schreef dat proefpersonen onder hypnose paranormale waarnemingen deden;
– Prof. Diamond, hoogleraar klinische psychologie, die schreef dat na de hypnose het onderscheid tussen ware herinnering en fantasie verdwenen was.
Hypnose is demonisch, zegt Feller: Waarom zou occulte hypnose iemand openen voor het demonische en medische hypnose[4] niet?. Wie hem leest ontdekt een cirkelredenering: hij wil bewijzen dat de occulte hypnose occult is. Natuurlijk slaagt hij daarin.
Rianne van der Smitte werkte nauw samen met Gerard Feller. Zij schreef in 1989 dat hypnose niet uit God is, levensgevaarlijk is en het geloofsleven ondermijnt[5]. Bij haar leest men dat ´… wie zich in trance laat brengen, zijn geest open zet voor boze geesten die daar vat op krijgen´, en ´… het is pure magie (…) Het gevolg is een toenemende macht van Satan over persoonlijke levens`. Ook bij Rianne van der Smitte lijkt er sprake te zijn van een cirkelredenering; ook zij bewijst dat een cirkel rond is.
De bewijsvoering is bij Feller en Van der Smitte slecht. Soms wordt een patiënt aangehaald die nare ervaringen heeft gehad en dat is dan het bewijs.
Derek Prince, een bekend predikant, schrijft dat veel mensen het occulte binnengeleid zijn om gebruikt te worden door demonische krachten via de weg van hypnose[6]. Een bron geeft hij niet, wel staat in een eindnoot[7] dat 700 kinderen door het kijken van een film geschrokken waren, in trance kwamen – net zoals bij hypnose – en met spoed naar het ziekenhuis moesten om behandeld te worden. Onderzoek door schrijver dezes toonde aan dat in 1997 in Japan kinderen hadden gekeken naar Pokemon. Een bepaalde scene had hen bang gemaakt en vervolgens zijn 618 kinderen naar het ziekenhuis gegaan met misselijkheid, overgeven, stuiptrekkingen, benauwdheid, verminderd zicht en dergelijke. Doktoren hadden tegen journalisten gezegd dat de kinderen in trance leken te zijn, alsof ze gehypnotiseerd waren[8]. Dat is dan het bewijs van Derek Prince dat hypnose heel erg slecht is.
Diverse andere bezwaren
Bij een aantal ‘bezwaarde’ auteurs komen we argumenten tegen die te maken hebben met de grondleggers van hypnose en de technieken:
– Mesmer wordt veelal genoemd als de ‘ontdekker’ van de moderne hypnose. Hij zou occult zijn en zijn persoonlijk leven zou niet deugen[9];
– Hypnose maakt gebruik van technieken die afkomstig zijn uit het hindoeïsme[10].
Deze bezwaren zijn niet praktisch, maar hebben te maken met een bepaald mens- en wereldbeeld: kan uit Nazareth iets goeds komen? Op deze bezwaren komen we later terug.
Bijbelse bezwaren
Stichting Promise opereert in Nederland, en in Amerika kent men de Psychoheresy Awareness Ministries[11] van het echtpaar Martin en Deirdre Bobgan. Ze zijn eigenlijk wars van iedere vorm van psychologie, getuige hun in 1987 verschenen boek “Psychoheresy, the psychological seduction of Christianity’[12]. In het in Nederland in 1987 verschenen boekje ‘Hypnose en de christen’[13] zeggen zij dat hypnose op haar slechtst demonisch is en op haar best in aanleg gevaarlijk. Twintig jaar later zijn de Bobgans radicaler geworden in hun afwijzing. Hun boek is herzien[14]. Ze citeren verzen uit Deuteronomium 18 en geven aan dat de woorden die vertaald worden met tovenaars en wichelaars heden ten dage de hypnotherapeuten zijn (pag. 104). Dit Bijbelgedeelte is ook voor Rianne van der Smitte helder: ‘In dit gedeelte van de Bijbel geeft God duidelijk aan dat gelovigen zich verre dienen te houden van vele alternatieve geneeswijzen die tegenwoordig in verleidelijke verpakking en onder fraaie namen gepresenteerd worden. Dat geldt ook voor hypnose. Al voelen gelovigen zich depressief of angstig, zij kunnen van deze methode geen gebruik maken. Met angsten en depressies moeten zij naar de Here Jezus gaan, eventueel met behulp van een christenpsycholoog[15]”. Voorafgaand aan het bespreken van dit Bijbelgedeelte eerst het volgende:
Complexiteit van bijbeluitleg
Het vertalen van de Bijbel is een uitermate complex werk. Het Bijbelgedeelte uit Deuteronomium, dat we zo gaan behandelen, is geschreven in het Hebreeuws en heeft betrekking op een cultuur van 3000 – 4000 jaar geleden. De Hebreeuwse woorden van duizenden jaren oud kunnen vaak nauwelijks een-op-een vertaald worden in het Nederlands: we hebben nu eenmaal een andere culturele context. Het is te vergelijken met een boek over de Japanse landbouw dat in het Japans van 1000 jaar geleden is geschreven. Een Japanse vertaling voldoet niet om de tekst te begrijpen, we moeten ook verstand van de landbouw van 1000 jaar geleden hebben. Veel landbouwvoorwerpen zijn niet meer in gebruik, en zijn zelfs niet in Japanse musea te vinden. Hoe moet dan vertaald worden?
Voor Bijbelvertalers is dat net zo lastig. Wij zijn daarom altijd erg huiverig als we Bijbelkenners horen die zeggen precies te weten hoe de wereld van toen en nu, en de Bijbel in elkaar zitten en daar ook verregaande consequenties aan verbinden. De Heer roept op tot onderzoek van de schriften en dat houdt in dat er ook gedegen onderzoek moet plaatsvinden. Met simplificaties of erger: door Bijbelteksten ten faveure van het eigen gelijk te zoeken wordt geen gehoor gegeven aan de oproep van de Heer! Laten we naar de bewuste tekst gaan:
De tekst uit Deuterononium 18
De tekst van Deuteronomium is complex. Daarom zullen twee vertalingen naast elkaar gelegd worden (de Statenvertaling en de Naardense vertaling). Schrijver dezes ontbreekt het kennis van de Hebreeuwse taal – hij kan het een beetje en met heel veel moeite lezen – derhalve zal hij gebruik maken van de niet genoeg te prijzen Strong’s Exhaustive Concordance[16], en van het commentaar van Ouweneel[17].
De tekst luidt in de NBG- en Naardense vertaling:
Onder u zal niemand worden aangetroffen, die zijn zoon of zijn dochter door het vuur doet gaan, die waarzeggerij pleegt, geen wichelaar, uitlegger van voortekenen, of tovenaar, geen bezweerder, niemand, die de geest van een dode of een waarzeggende geest ondervraagt of die de doden raadpleegt. Want ieder die deze dingen doet, is de HERE een gruwel | Laat er bij jou niemand worden gevonden die zijn zoon of dochter door het vuur laat gaan; die waarzeggingen zegt, die wolken wichelt, slangen kijkt of giftige magie bedrijft, die met banspreuken bant, die een schim uitvraagt, een ‘allesweter’ of iemand die het zoekt bij de gestorvenen. Want een gruwel voor de Ene is ieder die deze dingen doet; |
Bijbel in de Nieuwe Vertaling 1953 | Naardense Bijbel 2010 |
Dit gedeelte werd aan Mozes geopenbaard. Het volk Israel mocht de afschuwelijke praktijken van de volkeren die men aantrof in het Beloofde Land niet overnemen. Het Bijbelgedeelte begint met het offeren van kinderen. Ze werden in het vuur gegooid en stierven een ellendige dood. Bij het echtpaar Bobgan en Rianne van der Smitte gaat het evenwel om waarzeggers, de wichelaars en dergelijke. We zullen ze stuk voor stuk behandelen.
De waarzegger: Qesem
De waarzegger is in het Hebreeuws qesem (spreek uit: Ke-Sem). Het wordt vertaald met waarzegger, ziener, orakel en soms met tovenaar[18]. Bileam was een ziener, bij hem wordt ook het woord qesem gebruikt. In positieve zin komt qesem voor in Spreuken 16:10: Gods woord ligt op de lippen van de koning, maar de vertaling is letterlijk dat “… qesem zich in de lippen van de koning bevindt…. Waarschijnlijk is qesem het waarzeggen door een vloek of met een voorwerp beïnvloeden van omstandigheden en/of de toekomst. Het komt elf maal in de bijbel voor. Als God qesem uitspreekt, dan is het een zegen, zo blijkt uit Spreuken 6: 10. Ouweneel heeft het over stokken of pijlen die in de lucht werden gegooid en nadat ze gevallen waren, werden uit hun ligging de toekomst voorspeld.
Binnen de hypnotherapie is qesem onbekend.
De wichelaar: Anan
De wichelaar is in het Hebreeuws anan. Het woord komt eveneens elf maal voor. In de Bijbelteksten zou men wellicht kunnen distilleren dat het woord vertaald kan worden met het aan de hand van tekenen en signalen de toekomst trachten te voorspellen. Ouweneel veronderstelt dat het woord anan samenhangt met een Hebreeuws woord dat wolk betekent. Mogelijk heeft het te maken met het voorspellen aan de hand van wolken.
Binnen de hypnotherapie wordt de toekomst aan de hand van wolken en dergelijke niet voorspeld.
De slangenkijker: Nachash
Hij die op vogelgeschrei acht geeft, zeggen oude vertalingen … Nachash is het Hebreeuwse woord dat wellicht iets wil zeggen dat men uit vogels of andere zaken voorspellingen kan doen. Het komt elf maal voor in de bijbel. Ouweneel meent dat nachasj te maken heeft met waarzeggen aan de hand van voortekenen. Andere auteurs veronderstellen een verwantschap met een Hebreeuws woord voor slang. De nachasj zou dan de toekomst kunnen voorspellen door naar een slang te kijken, of naar zijn ingewanden.
Binnen de hypnotherapie wordt nooit een voorspelling gedaan op grond van een voorwerp.
De tovenaar: kashaph
De tovenaar is kashaph. De vertaling is net als de andere woorden heel lastig. Het komt zes maal voor in het Oude Testament en het heeft te maken met toverij en hekserij. Ouweneel vermoedt dat het woord afgeleid is van een werkwoord dat snijden betekent. De kaspaph zou dan het afsnijden van planten kunnen zijn om die vervolgens tot tovermiddelen te verwerken. De Naardense vertaling heeft over iemand die giftige magie bedrijft. Wellicht zouden we die nu kunnen terugzien in mogelijke beïnvloeding door kruidenmengsels, wat we meer in uitheemse culturen zien dan in de westerse, hoewel het gebruik van psychedelica alom bekend is in het westen.
Binnen de hypnotherapie wordt het gebruik van middelen niet toegepast.
De banspreker: chabar
De bezweerder is in het Hebreeuws chabar, het woord heeft te maken met bij elkaar brengen, opeenhopen, wellicht heeft het ook te maken met het maken van knopen in touwen wat zou wijzen op bezweringen, en het binden van mensen. Het woord staat 29 keer in het Oude Testament. Ouweneel gaat uit van de banspreuk: iemand kon met een spreuk gebonden of betoverd worden.
Binnen de hypnotherapie worden mensen nooit gebonden aan een therapeut. In tegendeel, een hypnotherapeutische behandeling duurt hooguit 4 – 6 sessies.
De schimuitvrager: sha’al owb
In het Hebreeuws is het iemand die een bekende geest om raad vraagt. De constructie met owb komt zeventien maal voor. Ouweneel stelt dat het gaat om een spiritistisch medium (een dodenbezweerder).
Binnen de hypnotherapie worden nimmer geesten om raad gevraagd.
De duivelskunstenaar: yidd’oniy
De duivelskunstenaar is een vertaling van het woord yidd`oniy (spreek uit: yiddi o nee), dat net als de andere woorden elf maal voorkomt. Het kan misschien vertaald worden met iemand die duivelse kunsten beoefent. Ouweneel vermoedt dat het woord samenhangt met jada, weten. Ook hier zou het volgens Ouweneel kunnen gaan om spiritisme.
Binnen de hypnotherapie worden nooit geesten opgeroepen.
De dodenraadpleger: darash
Tot slot de persoon die de doden raadpleegt. Het woord darash betekent zoeken, onderzoeken en hier heeft het, volgens de kenners, de betekenis van doden raadplegen. Het woord komt 164 maal voor.
Het raadplegen van doden is volkomen onbekend binnen de hypnotherapie.
Resumé en eerste conclusie:
antwoord op de bijbelse bezwaren:
Kunnen wij aan de hand van deze twee teksten uit Deut. 10 concluderen dat hypnose occult is? In de bovenstaande teksten gaat het om zieners, om tovenaars en dergelijke die actief zijn in het voorspellen, zich bewust inlaten met geesten van doden en toekomstvoorspellingen. Ik herken dat niet bij de personen die hypnose toepassen. Er zijn geen Bijbelse gronden, althans niet te vinden in Deuteronomium 18 die het idee rechtvaardigen dat een integere hypnotherapeut gelijkgesteld mag worden met een tovenaar, een wichelaar, iemand die de doden oproept en dergelijke.
Antwoord op de andere bezwaren:
De praktische bezwaren die Van der Smitte en Feller hebben aangevoerd zijn te weinig gedocumenteerd om daarover uitspraken te doen. Het is inderdaad gebeurd dat patiënten onder hypnose zich iets menen te herinneren uit hun eerste levensjaren. Is dat dan satanisch? Het kunnen ook fantasieën zijn of gedachten die de patiënt op grond van verhalen van zijn ouders of op grond van foto’s heeft gemaakt. En heel misschien zijn er wel mensen die zich zaken rondom hun eerste levensjaren kunnen herinneren. Wat niet te begrijpen valt, hoeft niet direct aan de Satan te worden toegeschreven. Dat is iets wat in de Middeleeuwen gebeurde.
Hoe zit het met de ‘ontdekker’ van hypnose, Franz Mesmer? Was hij occult en zo ja, is dan ook de hypnose occult? Wordt trouwens iedere wetenschap beoordeeld door zijn grondleggers? De moderne geneeskunde heeft heel veel te danken aan Paracelsus (een alchemist); de moderne fysica kan niet om Newton heen, hij was een lid van de loge; en vrijwel alle wetenschappen gaan uit van een agnostisch godsbegrip … waarom worden alleen de zogenaamde alternatieve wetenschappen beoordeeld aan de hand van de grondleggers?[19]
Het bezwaar dat hypnotherapeuten gebruik zouden maken van technieken uit Azië is merkwaardig. Er zijn weliswaar goede ademhalingstechnieken die waarschijnlijk ontwikkeld zijn in India, maar wat is daarop tegen? Ze kunnen zelfs afkomstig zijn van de Zen filosofieën. Is iemand die halal bereid voedsel tot zich genomen heeft, direct een moslim? Is hij daardoor veranderd? En kan de Joodse boekhouder wellicht verkeerde on-Bijbelse berekeningen maken? En hoe zit het met het gebruik van het getal 0 (nul)? Het gebruik van de 360 graden in de wiskunde? Het is allemaal ontwikkeld in niet-christelijke culturen. Anders gesteld: het probleem is niet helder[20].
Tot slot: de eindconclusie
Er is geen enkel zinnig argument te geven waarom hypnotherapie verkeerd is. Alle argumenten die zijn aangehaald om hypnose en hypnotherapie op Bijbelse gronden aan te vallen, zijn niet koosjer.
Bijlage A:
bezwaren tegen fysiotherapeuten en bankiers
Het is wel opvallend dat de ‘bezwaarde’ schrijvers het erg gemunt hebben op de psychologen en de hypnotherapeuten. De fysiotherapeut, Gerard Feller, noemt in het boek ‘Ontmasker de duisternis’ welgeteld een vorm die de toets van fatsoen kan doorstaan. Het gaat om massage, zijn eigen vakgebied. Als dezelfde redeneertrant gevolgd zou worden als de Bobgans en Feller doen dan kan nu bewezen worden dat massage verschrikkelijk slecht is:
- Er zijn (veel) gevallen van seksueel overschrijdend gedrag door fysiotherapeuten bekend.
- Er zijn honderden gedocumenteerde gevallen dat patiënten onverwachte huilbuien kregen als zij aangeraakt werden door de fysiotherapeut. Dit kan niet verklaard worden, behalve dan door beïnvloeding vanuit de geestelijke wereld.
- Er zijn veel fysiotherapeuten die naast de klassieke behandeling ook gebruik maken van oosterse technieken, zoals ademhalingsoefeningen en acupressuur. Daarbij maken ze ook gebruik van gesprekstechnieken die ontwikkeld zijn binnen de agnostische psychologiebeoefening. De patiënt komt zodoende onder invloed te staan van duistere machten.
- Het is bekend dat heel veel klachten na zeven weken vanzelf verdwijnen. Waarom patiënten dan toch naar de fysiotherapeut gaan is onduidelijk. Het wijst op een geestelijke en lichamelijke verslaving.
- Het komt vaak voor dat een patiënt een vrijwel onbeperkt geloof heeft in de fysiotherapeut en zijn kennis. Dat mag niet. Alleen Christus is het vertrouwen waard.
Hetzelfde kan ook gedaan worden met een bankier. Zoals bekend is hebzucht (geldzucht) de wortel van alle kwaad. Welnu, ik roep op om al uw geld van de bank te halen en zich niet langer te binden aan de bank:
– Er zijn duizenden gevallen bekend van bankiers die alleen maar gedacht hebben aan geld. Ze zijn in de ban van de Mammon. Ook van hun cliënten is bekend dat zij nachtenlang wakker kunnen liggen als de rente omhoog of omlaag gaat. Dit wijst op een ernstige verslaving.
– Er zijn duizenden goed gedocumenteerde gevallen bekend van mensen die depressief werden en zelfs een einde aan hun leven maakten als hun geld door plotselinge inflatie in waarde was verminderd. De banken waren daaraan debet, maar de cliënten maakten een einde aan hun leven. Dit wijst op beïnvloeding vanuit de geestelijke wereld.
– Er zijn duizenden bankiers die belastingexperts de opdracht geven om gebruik te gaan maken van methoden om belasting te verminderen. Zij hebben lak aan de woorden van de Heer om aan de keizer te geven wat des keizers is en aan God te geven wat des Godes is. Dit wijst op verfoeiing van Gods Woord.
– Het is bekend dat bankiers geen enkel geweten hebben. Waar hun cliënten grote zorgen hebben, kennen zij zichzelf grote bonussen toe.
– Het komt heel vaak voor dat mensen ieder geloof in Christus verliezen als hun geld gevaar loopt.
Ook fysiotherapeuten en bankiers …
Rianne van der Smitte heeft het over christenpsychologen (zie voorgaand).
Mijn ervaringen met christenpsychologen zijn niet denderend. Het enige christelijke is dat ze tegen een heleboel zaken zijn (tegen abortus, tegen seks voor het huwelijk, tegen euthanasie, tegen hypnose, tegen acupunctuur, tegen de kermis, tegen popmuziek en tegen homoseksualiteit zijn), en dat als de patiënt geen geld meer heeft, de sessies abrupt afgelopen zijn.
Bijlage B:
hoe werkt een hypnotherapeutische sessie?
De lezer is misschien geïnteresseerd in de werking van hypnose. Een voorbeeld geef ik hieronder. Wie echt geïnteresseerd is, worde verwezen naar de vakliteratuur.
Examenvrees:
Client A heeft last van zodanige nervositeit dat hij al tien keer gezakt is voor zijn examen. Hij beheerst de stof, maar zodra hij de school nadert, wordt hij zo zenuwachtig dat hij alles vergeet.
Aanpak: client A. heeft last van toenemende zenuwachtigheid. Dat is geen wonder want naarmate hij meer zakt wordt zijn zelfvertrouwen ook steeds minder.
In hypnose gaan we hem een goede ervaring geven. We vragen aan hem wanneer hij examen zal gaan doen en dan gaan we hem – uiteraard met toestemming – vragen zich voor te stellen dat hij heel rustig en kalm het examen ingaat, maakt en afsluit. In eerste instantie zal hij heel nerveus zijn, maar omdat de stem van de therapeut rustig is, zal hij op den duur ook heel rustig in zijn gedachten het examen gaan maken. Die goede ervaring is in vrijwel alle gevallen voldoende om de volgende keer geen spanningen te ervaren.
Joop Burgerhout
[1] Bram Enning is gepromoveerd op Bastiaans en zijn methode. Zie o.a. een bespreking van zijn proefschrift: http://www.psychotraumanet.org/nl/opkomst-en-teloorgang-van-bastiaans-knap-proefschrift-behoeft-breder-perspectief
[2] Ottenbley, O; Dieperink, M.; Feller, G. e.a. ((1991) Ontmasker de duisternis in de alternatieve geneeswijzes. Heno. Pag. 70-73
[3] Feller, G. (1995) Tovenaars van de 20ste eeuw. Gideon. Pag. 99 ev
[4] Medische hypnose = hypnotherapie
[5] Smitte, Rianne van der. (1989) Als het licht duisternis is … Gideon. Pag. 104 ev
[6] Prince, D. (1999) Zij zullen boze geesten uitdrijven. DPM Nederland. Pag. 147
[7] Idem, pag. 273.
[8] Snyder, J. (1997). Cartoon Sickness Mystifies Japan TV Network, een artikel van Reuter, 17 december 1997, te lezen op http://www.rense.com/ufo/japanesemind.htm
[9] Zie onder andere Ankerberg, John & Weldon, John (1992) Feiten over holistische en alternatieve geneeswijzen. Middernachtsroep. Pag. 46, waarin Mesmer als spiritist wordt omschreven.
[10] Idem, pag. 47
[11] Psychoheresy = psycho + heresy = psychologische ketterij. heiligschennis
[12] Bobgan, Martin & Deidre (1987). Psychoheresy, the psychological seduction of Christianity. EastGate Publishers.
[13] Bobgan, Martin & Deidre (1987). Hypnose en de christen. Moria (oorspronkelijk uitgegeven in 1984 onder de titel Hypnosis and the Christian)
[14] Bobgan, Martin & Deidre (2001).Hypnosis. Medical, scientific of occultic. EastGate Publishers.
[15] Van der Smitte (1989). Pag. 107
[16] Zie bibletools.org
[17] Ouweneel, W.J. (1996) Het domein van de slang. Buijten&Schipperheijn. Pag. 123 ev
[18] Ik maak gebruik van Bibletools.org.
[19] Het valt buiten dit artikel, maar wie zich verdiept in de kritieken op de zogenaamde homeopathie zal merken dat altijd de persoon van Hahnemann ter discussie wordt gesteld. Dat is niet terecht. Calvijn heeft Servet levend laten verbranden. Is daarom alles van het calvinisme slecht? Veel televisiedominees hebben financieel en seksueel heel slechte dingen gedaan. Is daarom de verkondiging van het evangelie op televisie slecht?
[20] Er is ten tijde dat ik dit schrijf een hype rondom een boek Wake Up! van Arno Lamm en Emile-Andre Van Berckevoort, dat stelt dat we helemaal verkeerd bezig zijn omdat we niet Hebreeuws i.e. Bijbels denken, maar Grieks denken. Om passages uit de Bijbel te begrijpen, is het noodzaak om zich in de Hebreeuwse taal en cultuur in enige mate te verdiepen, maar dat wil toch niet zeggen dat het Griekse of Westerse denken verkeerd is.